ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ

  ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ 
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ (Α ΕΞΑΜΗΝΟ)          

                                         

(A.80) Ποιο ρόλο επιτελεί το Λειτουργικό Σύστημα σε έναν υπολογιστή;Τι θα γινόταν αν δεν υπήρχε αυτό;

Το Λειτουργικό Σύστημα είναι ένα σύνολο προγραμμάτων που ελέγχει τη λειτουργία του υπολογιστή συνολικά.

• Λειτουργεί σαν υπόβαθρο για την εκτέλεση όλων των υπόλοιπων προγραμμάτων
• Διαχειρίζεται τις περιφερειακές συσκευές
• Μας επιτρέπει να αποθηκεύουμε αρχεία
• Διαχειρίζεται τους πόρους ενός Η/Υ
• Επιτρέπει την επικοινωνία χρήστη και Η/Υ

Στην ουσία επιτρέπει την επικοινωνία μεταξύ υλικού - λογισμικού και χρήστη.

Αν δεν υπήρχε λειτουργικό σύστημα τότε θα έπρεπε ο χρήστης κάθε φορά που έπρεπε να χρησιμοποιήσει κάποιο πρόγραμμα ή κάποια περιφερειακή συσκευή να φορτώνει τα αντίστοιχα προγράμματα μόνος του στη μνήμη του Υπολογιστή.Κάτι τέτοιο συνέβαινε το 1950 αλλά στις μέρες μας είναι κάτι ακατόρθωτο.

(A.110) Με ποιον τρόπο μπορούμε να τοποθετήσουμε κείμενο πάνω σε μια εικόνα;

Αν θέλουμε να τοποθετήσουμε κείμενο πάνω σε μια εικόνα θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε κάποιο πρόγραμμα επεξεργασίας εικόνων. Το πιο εύκολο και γρήγορο είναι το paint των windows.

• Ανοίγουμε την εικόνα
• Πατάμε στο εικονίδιο Α για να εισάγουμε κείμενο
• Αφού γράψουμε το κείμενο που θέλουμε
• Πατάμε Αρχείο και αποθήκευση 

(A.39) Τι είναι Αλγόριθμος και τι πρόγραμμα;

Αλγόριθμος είναι ένα πεπερασμένο σύνολο εντολών, αυστηρά καθορισμένων και εκτελέσιμων σε πεπερασμένο χρόνο,που μας βοηθά στην επίλυση ενός προβλήματος.

Πρόγραμμα είναι ένας αλγόριθμος που λέει στον υπολογιστή ποια βήματα να εκτελέσει και με ποια σειρά για να επιτευχθεί ένας συγκεκριμένος στόχος. Ανάλογα σε ποια γλώσσα έχει γραφτεί το πρόγραμμα  ακολουθείται  μια συγκεκριμένη δομή εντολών.

(B.2) Τι ονομάζουμε κύρια μνήμη και τι δευτερεύουσα μνήμη; Ποιά η βασική διαφορά τους;

• Κύρια μνήμη ή κεντρική μνήμη είναι η μνήμη Ram(random access memory). Σε αυτήν αποθηκεύονται τα προγράμματα που εκτελεί η ΚΜΕ και τα δεδομένα για τα προγράμματα αυτά. Στην Ram τα δεδομένα αποθηκεύονται προσωρινά και χάνει όλα τα δεδομένα της με το κλείσιμο του υπολογιστή.Συμπλήρωμα της κύριας μνήμης είναι η μνήμη Rom (Read only Memory) στην οποία είναι μόνιμα αποθηκευμένα βασικά προγράμματα(bios) του λειτουργικού.
• Δευτερεύουσα ή περιφερειακή μνήμη είναι η μνήμη που τα δεδομένα αποθηκεύονται μόνιμα. Τέτοιες μνήμες είναι ο σκληρός δίσκος, τα CD ROM ,τα usb flash drives.

(A.70) Τι είναι το FAT και τι το NTFS σύστημα διαχείρισης αρχείων στο δίσκο;

• Το FAT είναι το καθιερωμένο σύστημα αρχείων του λειτουργικού συστήματος DOS της Microsoft . Τα αρχικά σημαίνουν File Allocation Table(πίνακας κατανομής αρχείων).

Το FAT είναι ένα αρκετά απλό σύστημα αρχείων και τα περισσότερα λειτουργικά το υποστηρίζουν ακόμα.

• Αλλά έχει ξεπεραστεί από το NTFS (New Technology File System) που καθιερώθηκε από τα Windows NT και μετά.

Το NTFS είναι πιο

• ασφαλές

• αποδοτικό

• αξιόπιστο και με

• μικρότερο κατακερματισμό αρχείων.

• Επίσης υπάρχει ασφάλεια πρόσβασης με δικαιώματα σε φακέλους και αρχεία.

(A.66) Τι είναι ένας κατάλογος, ποιά στοιχεία γνωρίζετε για αυτόν και ποιές οι υποστηριζόμενες λειτουργίες του;

Κατάλογος ή φάκελος είναι ένα ειδικό αρχείο το οποίο περιέχει πληροφορίες για άλλα αρχεία και καταλόγους. Οι πληροφορίες αυτές είναι

• Το όνομα
• Το μέγεθος
• Τύπος 
• Τοποθεσία προέλευσης
• Ημερομηνία δημιουργίας
• Ιδιοκτήτης κτλ

Ένας κατάλογος που βρίσκεται μέσα σε έναν άλλον ονομάζεται υποκατάλογος(υποφάκελος).

Σχηματίζεται έτσι μια ιεραρχία καταλόγων.

(A.9+A.61) Ποιά είδη διαμόρφωσης ενός 
σκληρού δίσκου γνωρίζεται, ποιο δίνει μεγαλύτερη ασφάλεια και γιατί;

Υπάρχουν δύο είδη διαμόρφωσης του σκληρού δίσκου

• Γρήγορη διαμόρφωση
• Κανονική διαμόρφωση

Στη γρήγορη διαμόρφωση γίνεται απλά διαγραφή των αρχείων.

Στην κανονική διαμόρφωση μαζί με τη διαγραφή των αρχείων γίνεται και έλεγχος για κατακερματισμένους τομείς .

 Για αυτό το λόγο η κανονική διαμόρφωση παίρνει περισσότερο χρόνο αλλά είναι πιο ασφαλής. 

Αν ο δίσκος είναι σχετικά καινούργιος και δεν έχουμε προβλήματα τότε η γρήγορη διαμόρφωση είναι η καλύτερη επιλογή.

(A.57) Από τι εξαρτάται το μέγεθος της μνήμης που μπορεί να χρησιμοποιήσει ένας υπολογιστής;

Το κύριο ερώτημα που σχετίζεται με το μέγεθος της μνήμης είναι το πόσο είναι αρκετό.Η απάντηση είναι απλή.Αν ένας υπολογιστής χρησιμοποιεί συνεχώς το μεγαλύτερο ποσοστό της μνήμης του τότε χρειάζεται αναβάθμιση. Άρα για να αποφασίσει κάποιος το μέγεθος της μνήμης του υπολογιστή θα πρέπει πρώτα να σκεφθεί το πώς χρησιμοποιεί τον υπολογιστή. Ένας gamer για παράδειγμα χρειάζεται περισσότερη μνήμη από κάποιον που χρησιμοποιεί μόνο το office και το ίντερνετ για σερφάρισμα. Για να αναβαθμίσουμε όμως τη μνήμη θα πρέπει να ελέγξουμε την μητρική πλακέτα του υπολογιστή μας για να δούμε πόση μνήμη υποστηρίζει.

(A.5) Τι είναι μια Άδεια Χρήσης Λογισμικού και ποιό δικαίωμα παραχωρεί;

Άδεια Χρήσης Λογισμικού είναι τα νόμιμα δικαιώματα που έχουν οι χρήστες ως προς τη 

• χρήση, 
• επεξεργασία και 
• διανομή του λογισμικού 

τα οποία καθορίζονται από τον αρχικό δημιουργό του λογισμικού. 

Πρακτικά η Άδεια χρήσης Λογισμικού 

• καθορίζει τις ελευθερίες του χρήστη για το τι μπορεί να κάνει νόμιμα με την αρχική δημιουργία κάποιου άλλου.

(B.25) Τι είναι ένα σύστημα Πολυδιεργασίας(Multitasking System);

Το multitasking σε ένα λειτουργικό Σύστημα σημαίνει πως 

• μπορούμε να εκτελούμε ταυτόχρονα περισσότερες από μια εργασίες. Τα παλιά λειτουργικά Συστήματα δεν υποστήριζαν αυτή τη δυνατότητα. Από τα windows 2000 και μετά 
• όλα τα σύγχρονα λειτουργικά υποστηρίζουν το multitasking. Όταν για παράδειγμα ανοίγουμε το word και μετά ανοίγουμε κάποιο πρόγραμμα περιήγησης και στη συνέχεια το excel το λειτουργικό μας σύστημα εκτελεί ταυτόχρονα πολλές εργασίες. 
• Κάθε διεργασία καταναλώνει πόρους του συστήματος για αυτό όταν εκτελούνται πολλές εργασίες το σύστημα επιβραδύνει και εξαντλείται από αποθηκευτικό χώρο.

(A.81) Να αναφέρετε ονομαστικά τα κυριότερα μέρη ενός Λειτουργικού Συστήματος. Τι γνωρίζεται για τον πυρήνα και το ρόλο του σε ένα Λ/Σ;

Ένα Λειτουργικό Σύστημα αποτελείται από

• Τον πυρήνα(kernel)
• Το Σύστημα Αρχείων(File System)
• Τον Φλοιό(Shell) ή Διερμηνευτή Εντολών

Το πιο σημαντικό μέρος ενός Λ/Σ είναι ο πυρήνας(kernel).

• Αποτελεί το μέρος του λειτουργικού Συστήματος που βρίσκεται πιο κοντά στο υλικό του υπολογιστή(hardware).
• Εκκινεί πρώτος με το άνοιγμα του Η/Υ και τερματίζει τελευταίος με το κλείσιμο.

Ο πυρήνας είναι ο «ελεγκτής της κυκλοφορίας».

• Ρυθμίζει την επικοινωνία και το συγχρονισμό των διεργασιών και 
• κατανέμει τους πόρους του συστήματος στη ram και στη cpu.

(A.69) Ποια είναι τα δομικά μέρη του UNIX;

• Βασικό συστατικό στοιχείο του λειτουργικού συστήματος Linux είναι ο πυρήνας ή kernel. Το kernel είναι το ενδιάμεσο στρώμα ανάμεσα στο υλικό και τον χρήστη ή τις εφαρμογές που εκτελεί ο χρήστης. 

Διαχειρίζεται τις συσκευές, τη μνήμη RAM και την CPU με τέτοιο τρόπο, ώστε να γίνεται η καλύτερη δυνατή χρήση τους.  

Ο kernel είναι υπεύθυνος να ελέγχει και να δίνει προτεραιότητα στις διεργασίες, να μοιράζει τον χρόνο που θα έχει η καθεμία σε κάθε κύκλο στην CPU και ανάλογα με τις δυνατότητες του hardware να ελέγχει την πολυεπεξεργασία, δηλαδή την ταυτόχρονη εκτέλεση πολλαπλών εφαρμογών. 

Στο επίπεδο της μνήμης Ram, παραχωρεί τον χώρο που χρειάζεται κάθε εφαρμογή και αποφασίζει τι θα στείλει στην εικονική μνήμη ή swap στον σκληρό δίσκο και πότε.

• Γύρω από το kernel, υπάρχουν τα κελύφη ή shells, τα οποία ανάλογα με τα προνόμια της εφαρμογής ή του χρήστη, του επιτρέπουν να πλησιάσει στις δυνατότητες που του παρέχει ο πυρήνας. Αυτό φυσικά γίνεται για λόγους ασφαλείας, ώστε μία λανθασμένη επιλογή να μην οδηγήσει το σύστημα σε κατάρρευση. 

(A.58) Εξηγήστε γιατί αυξάνοντας την κεντρική μνήμη, κατά κανόνα, αυξάνουμε και την ταχύτητα του υπολογιστή

• Γιατί μπορούμε να φορτώσουμε περισσότερα και μεγαλύτερα προγράμματα στη κεντρική μνήμη(Ram) με την οποία ο επεξεργαστής έχει άμεση σύνδεση και ταχύτατη ανταπόκριση. 

• Σε αντίθετη περίπτωση ο μεγαλύτερος όγκος δεδομένων θα παρέμενε στην εικονική μνήμη ,από την οποία ο επεξεργαστής αργεί περισσότερο να λάβει δεδομένα. 

Άρα αυξάνοντας την κεντρική μνήμη αυξάνουμε και την ταχύτητα του υπολογιστή μας.

(B.26) Τι εννοούμε με τον όρο διεργασία; Σε τι διαφέρει από το πρόγραμμα;

• Διεργασία (process) είναι το στιγμιότυπο ενός προγράμματος που εκτελείται σε έναν υπολογιστή.
•  Πρόγραμμα είναι ένα στατικό σύνολο εντολών ενώ διεργασία η εκτέλεση αυτών των εντολών. 
• Μια διεργασία αποτυπώνει την κατάσταση του συστήματος κάθε στιγμή που το πρόγραμμα εκτελείται.

(B.5) Ποιές οι βασικές κατηγορίες Λ/Σ; Ποιά τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της καθεμιάς;

• Λειτουργικό Σύστημα Ομαδικής Επεξεργασίας(Batch Systems Processing)

Η εργασία ετοιμάζεται και υποβάλλεται ενώ το αποτέλεσμα εμφανίζεται μετά από ώρες ή μέρες

• Λειτουργικό Σύστημα Πολυπρογραμματισμού (Multiprogramming)

Τα προγράμματα εκτελούνται ταυτόχρονα αρκεί να χρησιμοποιούν μια διαφορετική συσκευή του υπολογιστή

• Λειτουργικό Σύστημα Καταμερισμού χρόνου (Time Sharing)

Η ΚΜΕ εξυπηρετεί διαδοχικά όλα τα προγράμματα διαθέτοντας σε καθένα από αυτά ορισμένο χρόνο( συνήθως δέκατα του δευτερολέπτου)

(A.19) Τι είναι η μνήμη Ram και Rom; Αναφέρετε τις διαφορές

• Η μνήμη Rom(Read only memory) είναι η μόνιμη μνήμη του Υπολογιστή. Σε αυτήν είναι αποθηκευμένο το BIOS που μας βοηθάει στην εκκίνηση του Υπολογιστή. Από τη μνήμη Rom μπορούμε μόνο να διαβάσουμε δεδομένα και όχι να αποθηκεύσουμε.
• 
  

• Η μνήμη Ram(Random Access Memory) είναι η μνήμη τυχαίας προσπέλασης του Υπολογιστή. (Κύρια μνήμη).Σε αυτήν αποθηκεύονται όλα τα προγράμματα και οι διεργασίες που εκτελούνται όσο ο Υπολογιστής είναι ανοιχτός αλλά χάνει όλα τις τα δεδομένα μόλις κλείσουμε τον Υπολογιστή.

(A.67) Τι είναι Διαδοχική οργάνωση αρχείων και τι Άμεση οργάνωση αρχείων;

• Στη διαδοχική οργάνωση αρχείων, οι εγγραφές του αρχείου έχουν μια συγκεκριμένη διάταξη σύμφωνα με τα περιεχόμενα κάποιου πεδίου, που ονομάζεται κλειδί εγγραφής. 

Παράδειγμα

Σε ένα αρχείο μαθητών με διαδοχική οργάνωση οι εγγραφές έχουν διάταξη αύξουσα σύμφωνα με κλειδί εγγραφής τον κωδικό.Η εγγραφή με αριθμό 15 προηγείται της εγγραφής 20 και αυτή της 25.Αν για κλειδί ληφθεί το όνομα τότε η εγγραφή Α προηγείται της Β και της Γ

• Στην άμεση οργάνωση αρχείων, οι εγγραφές αποθηκεύονται τυχαία στο δίσκο για αυτό και λέγονται τυχαία αρχεία (random files).Το κλειδί κάθε φυσικής εγγραφής μετατρέπεται τυχαία σε φυσική διεύθυνση.(δηλαδή κύλινδρο,ίχνος και τομέα).Η διαδικασία αυτή είναι γνωστή ως παραγωγή διευθύνσεων.

(A.56) Από τι εξαρτάται η τεχνική διαχείρισης της μνήμης ενός υπολογιστή;

Η τεχνική διαχείρισης της μνήμης εξαρτάται από την Εικονική Μνήμη. 

• Η Εικονική Μνήμη είναι υπεύθυνη για τη διατήρηση της σταθερότητας του λειτουργικού συστήματος 
• αφήνοντας πάντα χώρο στη μνήμη Ram για να μπορούν να εκτελούνται διεργασίες που απαιτούν περισσότερη μνήμη Ram από αυτή που διαθέτουμε.
  
  Για τη σωστή διαχείριση της εικονικής μνήμης χρησιμοποιούμε διάφορες μεθόδους.
  Η πιο γνωστή μέθοδος είναι η σελιδοποίηση και λιγότερο γνωστή η κατάτμηση και η κατατμημένη σελιδοποίηση.

(A.8) Ποιός ο ρόλος των αρχών πιστοποίησης ψηφιακών πιστοποιητικών και ποιά η διαδικασία έκδοσης ενός πιστοποιητικού για ένα ψηφιακό κατάστημα;

Με την Υπηρεσία Ψηφιακών πιστοποιητικών οι χρήστες μπορούν να εκδώσουν πιστοποιητικά για προσωπική χρήση ή για διαδικτυακές Υπηρεσίες.

Τα ψηφιακά πιστοποιητικά βελτιώνουν την ασφάλεια στο διαδίκτυο εξασφαλίζοντας

• Ασφαλή πρόσβαση σε ιστοσελίδες(ξέρουμε την αληθινή ταυτότητα του υπεύθυνου φορέα)
• Μπορούμε να εξακριβώσουμε τα στοιχεία του αποστολέα ηλεκτρονικών μηνυμάτων ή άλλων εγγράφων εφόσον ο αποστολέας τα υπογράφει με προσωπικό ψηφιακό πιστοποιητικό

Η έκδοση των πιστοποιητικών βασίζεται στις αρχές της Κρυπτογραφίας.Με την Υποδομή Δημόσιου Κλειδιού (PKI) πιστοποιείται η εγκυρότητα κάθε συμβαλλόμενου σε μια ψηφιακή συναλλαγή.

Η υπηρεσία συμβάλλει στην 

• μείωση της Γραφειοκρατίας  και την 
• ασφάλεια στις διαδικτυακές συναλλαγές και στην ηλεκτρονική αλληλογραφία

(A.17) Ποιες βασικές λειτουργίες μπορούμε να εκτελέσουμε σε ένα αρχείο;

• Άνοιγμα
• (Εκτύπωση)
• Αποκοπή
• Αντιγραφή
• Επικόλληση
• Διαγραφή
• Μετονομασία
• Δημιουργία Συντόμευσης
• Συμπίεση

(A.7) Τι είναι οι Ιοί των Υπολογιστών και σε ποιές κατηγορίες μπορούν να χωριστούν;

Οι Ιοί είναι κακόβουλα προγράμματα που εγκαθίστανται στον Υπολογιστή χωρίς τη γνώση ή την άδεια του χρήστη. 

Οι Ιοί μπορεί να τροποποιήσουν τα αντίγραφά τους όπως συμβαίνει στους πολυμορφικούς ιούς.

Ένας ιός μπορεί να μεταδοθεί μέσω Δικτύου, μέσω Διαδικτύου ή μέσω μέσων αποθήκευσης οπως cd ,usb flash drive.

Μερικοί ιοι είναι πολύ επικίνδυνοι και μπορεί να διαγράψουν αρχεία ή προγράμματα ακόμη και να κάνουν format στο σκληρό δίσκο. 

Άλλοι δεν είναι τόσο επιβλαβής και απλά εμφανίζουν στην οθόνη κείμενα , βίντεο ή ηχητικά μηνύματα.

Χωρίζονται σε δυο κατηγορίες

Ανάλογα με το σημείο υλικού ή του λογισμικού

που μολύνουν

• Τομείς Σκληρού Δίσκου(system sectors)
• Αρχεία
• Ιοί Μακροεντολών(Macros)
• Ιοί πηγαίου κώδικα(source code viruses)
• Ιοί συμπλεγμάτων Δίσκου(Hard Disk Clusters)

Ανάλογα με τον τρόπο που μολύνουν

• Πολυμορφικοί
• Πολυτμηματικοί
• Αόρατοι
• Θωρακισμένοι
• Ιοί παραλλαγής
• Ιοί πλήρωσης κενών